چگونه رفتار جراتمندانه داشته باشیم؟

داشتن رفتار جراتمندانه

بسیاری از ما در لحظاتی از زندگی احساس بدی داریم و خود را ملزم به تحمل پریشانی می دانیم؛اما واقعا چنین نیست و می توانیم اگر بخواهیم و اگر راه و رسمش را بدانیم، آن احساس بد را تغییر داد.

گاهی پذیرش

وقایع بسیار اندکی هست که باید با پذیرش بنیادین با آن کنار بیاییم از جمله بیماری لاعلاج، نقص عضو یا مرگ یک عزیز. اما ببشتر شرایطی که ما آن را طاقت فرسا میدانیم و حس میکنیم مجبور به تحمل و ادامه هستیم، اینگونه نیست. فقط باید خواسته های خود را شناخته و جراتمندانه بیان کنیم.

اینجا میخواهیم اصول این رفتار جراتمندانه را به اختصار بیان کنیم؛ اما اگر نیاز به کمک روانشناختی داشته باشید با استاد لشگری( dr.lashgari-psy@) در اینستاگرام می توانید مشورت کنید.

توجه به مشخصات فردی

مشخصات فردی که جراتمندانه صحبت می کند اینگونه است: رفتار و صحبتی نمی کند که به خودش و سایرین آسیبی وارد شود. زبان بدنش با سخنی که می گوید هماهنگی دارد. قاطعیت دارد ( قاطعیت با پرخاشگری، صدای بلند و الفاظ نامناسب متفاوت است). در مورد خودش، احساسات، حد و مرز جایگاهش حرف می زند. در سخنش و در درونش، احساس ترس و خجالت از صحبتی که میکند، وجود ندارد.

طرف مقابل را مخاطب قرار نمی دهد و روی واکنش های او تمرکز نمی کند.
اصل اساسی رفتار جراتمندانه، شناخت خودمان، احساسات، حد و مرزها، حق و حقوق و خواسته هایمان است.
جمله جراتمندانه با ” من” شروع می شود. بیان احساسات است. دلیل بوجود آمدن احساس گفته می شود و انتظارات را مشخص می کند.
نکته مهم اینکه، اگر جمله با ” تو” شروع شود، طرف مقابل در لاک دفاعی فرو رفته و به سخن گوش فرانمی دهد و صحبت بازخورد مناسب را نخواهد داشت.

ایمان داشتن به خواسته ها

کسی که رفتار جراتمندانه دارد به خود و خواسته هایش ایمان قلبی داشته و چیزی که می گوید را بی کم و کاست در دل باور دارد. چنین فردی با واسطه یا پشت سر دیگران سخن نمیگوید. بدیهی ست که چنین رفتاری حتما به تمرین بسیار نیاز دارد تا حزوی ازسرشت و عادت رفتاری هر فردی گردد؛ چراکه ذهن ترسوی ما اجازه جراتمندی را نمی دهد.

نویسنده: محدثه موسوی
برگرفته از کتاب رفتار درمانی دیالکتیک